2 อย่างสำคัญที่คุณควรรู้ก่อนจะเรียกสิ่งที่ทำว่า Strategy
คำว่า Strategy เป็นหนึ่งในคำที่ถูกหยิบขึ้นมาใช้ในการทำงานสุดจะบ่อย เรียกได้ว่าเอะอะอะไรก็ “ขอ Strategy” แล้วคนทำงานก็ต้องไปนั่งทำ Presnetaion มานำเสนอ “Strategy”
แต่ที่ตลกคือหลายๆ การนำเสนอนั้นไม่แน่ใจว่าจะเรียกว่า Strategy ดีไหม บางองค์กรก็เอาคำสวยๆ มาใส่แล้วบอกว่านี่คือ Strategy เช่นผมเคยเจอกรณีที่บริษัทบอกว่า Marketing Strategy ปีนี้คือ Content Marketing บ้างก็บอกว่า Digital Strategy ปีนี้คือ Content is King จนบางทีคนทำงานกลยุทธ์จริงๆ จะงงกันว่ามันเป็น Strategy ตรงไหน
ทีนี้ถ้าจะให้ดูเข้าใจง่ายๆ นั้น เราก็คงจะต้องกลับมาถามกันหน่อยว่า Strategy คืออะไร แล้วแบบไหนที่จะเรียกได้ว่าเป็น Strategy
คำว่า Strategy หรือกลยุทธ์ เมื่อมองความหมายลึกๆ ของมันนั้น มันก็คือวิธีในการแก้ปัญหาหรือบรรลุเป้าหมายที่ตัวเองต้องการ เราจะเห็นภาพของกลยุทธ์ชัดเมื่อรู้ว่าต้องการอะไร และจะต้องทำอะไรเพื่อให้ได้สิ่งนั้น
นึกกันง่ายๆ ก็เหมือนกับผู้ชายจะจีบผู้หญิง เขาก็ต้องวางกลยุทธ์ว่าจะต้องทำอย่างไรเพื่อที่จะให้ผู้หญิงคนนั้นเป็นแฟนเขา เป้าหมายคือการที่ได้ผู้หญิงเป็นแฟน วิธีการคือจีบด้วยการตามตื้อ การโทรหาทุกวัน ตามไปเฝ้า ฯลฯ (สุดแต่กลยุทธ์ของแต่ละคนนั่นแหละ)
เมื่อเป็นเช่นนี้ สิ่งสำคัญที่ถ้าเราจะมองให้ออกว่าเป็น Strategy นั้น มันก็ควรจะตอบได้ว่า
1. What’s the problem – อะไรคือปัญหา
แน่นอนว่าอย่างแรกเลยคือการระบุให้เจอว่าเรากำลังจะแก้ปัญหาอะไร (หรือจะต้องการอะไร) นี่คือสาเหตุว่าทำไมต้องมีการวิเคราะห์ปัญหา วิเคราะห์สถานการณ์ต่างๆ เพื่อจะสามารถมีข้อมูลเพื่อประมวลให้เจอว่าปัญหาที่เรากำลังจะแก้คืออะไรบ้าง (เช่นผู้หญิงที่ผู้ชายจะจีบยังไม่มีแฟน แต่มีคนจีบอยู่หลายคน เป็นดาวมหาลัย การจะจีบเลยไม่ใช่เรื่องง่ายๆ) ขั้นตอนนี้อาจจะต้องมองไปให้ถึงว่าปัญหานี้สำคัญจริงๆ หรือไม่ ปัญหานี้คู่ควรจะแก้ไขจริงๆ หรือเปล่า เพราะบางทีเมื่อมีการวิเคราะห์ไปเรื่อยๆ อาจจะพบว่าจริงๆ มีปัญหาอื่นที่สำคัญกว่า หรือปัญหาที่ว่านี้เป็นเพียงปัญหาย่อยของปัญหาที่ใหญ่กว่าก็ได้
2. How to solve the problem – แล้ววิธีการแก้ปัญหาคืออะไร
เรื่องนี้คือการอธิบายตัว “กลยุทธ์” ที่จะแก้ปัญหานั่นแหละครับ มันคือการสังเคราะห์วิธีการต่างๆ ที่เป็นไปได้เพื่อจะแก้ปัญหาที่ถูกระบุไว้ในตอนตั้งต้นแล้วดูว่าทางเลือกไหนที่เหมาะสมที่สุด สามารถแก้ไขปัญหาได้ดีที่สุด ฯลฯ
เหตุที่ผมหยิบเรื่อง Strategy มาพูดเพราะส่วนมากนั้น เรามักกระโจนไปที่ “วิธีการ” ซึ่งอยู่ในข้อที่สองโดยที่ยังไม่ได้ตอบตัวเองด้วยซ้ำว่าเราจะแก้ปัญหาอะไร ไม่สามารถระบุได้จริงๆ ว่าต้องการอะไร หรือที่หนักพอๆ กันคือการตั้งเป้าหมายหรือปัญหาแบบลอยๆ หรือการที่โฟกัสวิธีการโดยไม่ได้ไปตอบปัญหาจริงๆ
เรื่องของ Strategy ยังมีอะไรอีกเยอะ แต่เบสิคพื้นฐานของการตอบ 2 ข้อนี้เป็นเรื่องสำคัญของคนที่คิดว่ากำลังจะทำงาน Strategy กัน ยังไงก็ลองเอากลับไปคิดกันเยอะๆ ก่อนจะทำ Strategy ครั้งต่อไปนะครับ
