กับดักมนุษย์เงินเดือนที่หลายคนอาจจะยังไม่รู้ตัว
ช่วงหลายอาทิตย์ที่ผ่านมานั้น ผมมีโอกาสได้กลับไปพูดคุยกับเพื่อนร่วมงานเก่า แล้วก็ได้ฟังการปรับทุกข์ที่ชวนให้คิดเหมือนกันว่าการเป็นมนุษย์เงินเดือนนั้นหลุมพรางที่เราอาจจะไม่ทันระวังแม้แต่กับการทำงานบริษัทชั้นนำที่มีความมั่นคงมากก็ตาม
ที่บอกว่าหลุมพรางหรือกับดักนี้อาจจะฟังดูงง ๆ ถ้าเรามองว่าชีวิตของเราได้ทำงานในบริษัทใหญ่ มีเงินเดือนที่สูง รายได้มั่นคง แล้วมันจะเป็นกับดักไปได้อย่างไร ?
สถานการณ์ที่ว่าคือมีเหตุบางอย่างเกิดขึ้นจนทำให้เพื่อนของผมหลายคนไม่สามารถทำงานที่เก่าได้อีกต่อไป บ้างก็อยู่ในกลุ่มที่กำลังโดนเลย์ออฟ บ้างก็เจอการเปลี่ยนแปลงภายในองค์กรทำให้ตัวเองเริ่มพบว่าไม่ Fit กับการทำงานแบบใหม่แล้ว และแน่นอนว่าคนกลุ่มนี้ก็ต้องเริ่มมองหางานใหม่กัน
แล้วปัญหามันก็เกิดขึ้นเพราะงานที่ว่ามันหาไม่ได้ง่ายเนี่ยแหละครับ
ที่บอกว่าหาไม่ได้ง่าย เกิดขึ้นจากหลายปัจจัยมาก เช่นตอนนี้หลายคนอายุเยอะแล้ว อายุเข้าขั้น 40+ จะไปหางานระดับ Manager / Senior Manager ก็ไม่ง่ายนัก เพราะหลายบริษัทคิดว่าเอาตำแหน่งนี้ให้กับคนที่อายุน้อยจะดีกว่า ไม่ว่าจะเรื่องฐานเงินเดือนและความสดใหม่ ที่อาจจะพอไปได้กับบางคนคือกระโดดไปรับตำแหน่งระดับผู้บริหารเลย ระดับ VP / Director แต่ก็เจอปัญหาอีกว่าตำแหน่งนี้ก็ใช่ว่าจะเปิดกันบ่อย ๆ แถมการแข่งขันก็สูงมากอีกเช่นกัน นั่นทำให้หลายคนอยู่ในภาวะที่จะไปต่อก็ไปไม่ได้ จะอยู่ฝืนต่อไปในองค์กรเดิมก็ทำไม่ได้อีก ก็กลายเป็นภาวะกลืนไม่เข้าคายไม่ออก
ทีนี้ก็จะมีคนบอกว่าให้ลองไปทำงานโดยลดเงินเดือนไหม เพื่อทำให้พอมีโอกาสมากขึ้นบ้างก็เจอปัญหาอีกว่าการชินกับไลฟ์สไตล์ของฐานเงินเดือนเดิมทำให้ค่าครองชีพบางอย่างของตัวเองค้ำเอาไว้เรียบร้อย เช่นค่ารถ ค่ากิน ค่าบ้าน ค่าโรงเรียนลูก พอจะให้ลดเงินเดือนก็ก่ายหน้าผากกับค่าใช้จ่ายที่ยาวพะเนิน บางคนอยากลาออกแต่ก็ไม่รู้จะไปหารายได้จากไหนมาพอรองรับค่าใช้จ่ายที่เยอะได้ จะเห็นกันหนัก ๆ ก็บรรดาคนที่มีครอบครัวแล้วส่งลูกเรียนโรงเรียนอินเตอร์ เข้าหลักสูตรพิเศษที่มีรายจ่ายค้ำกันปีละหลายแสน ไม่นับกับค่าใช้จ่ายอื่นอีก บางครอบครัวตัวสามีเป็นคนหารายได้หลัก ก็เป็นเรื่องยากอีกว่าถ้าเปลี่ยนงานแล้วรายได้ลดลงก็จะกระเทือนไปถึงภรรยา ชีวิตครอบครัวเดิมที่วางไว้ก็ทำไม่ได้
สิ่งเหล่านี้แหละครับที่ผมเรียกว่ากับดัก เพราะการทำงานแบบมนุษย์เงินเดือนอาจจะดูโอเคกับความมั่นคงทางรายได้ ไม่ต้องมานั่งปวดหัวกับยอดขายที่เจ้าของธุรกิจต้องมานั่งลุ้นกุมขมับกันทุกเดือน ทำงานดีไม่ดีเราก็ยังได้เงินเดือนกันไป แต่เพราะความมั่นคงและตายตัวนี่เองทำให้บางครั้งเราอาจจะเผลอลืมมองการเปลี่ยนแปลงที่อาจจะเกิดขึ้นแบบไม่คาดฝัน ทำให้หลายคนไม่ได้มีแผนสำรองเอาไว้เพราะเชื่อว่าหลายคนก็คิดทำนองว่ากะจะเกษียณกันที่บริษัทนี้แล้ว คงอยู่กันไปยาว ๆ ยิ่งถ้าคนที่อายุเกิน 40 ขึ้นไปก็คงไม่ได้คิดจะย้ายงานกันบ่อย ๆ ด้วย
แต่พอมันมีเหตุให้ต้องย้าย หรืออยู่ต่อไม่ได้ มันก็เลยเจอภาวะติดกับอย่างที่บอกนี่เอง คืออยากจะย้ายก็ย้ายไม่ได้ ทนอยู่ต่อไปก็ทรมานใจ บางคนถึงกับใช้คำว่าอยู่โดยไร้วิญญาณ (บ้างก็เรียกว่าขายวิญญาณ)
ที่หยิบเรื่องนี้มาเล่าสู่กันฟังก็เพราะเห็นว่าเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นกับคนใกล้ตัวผมหลายคน (ยิ่งในช่วงที่ผมก็อายุเข้าเลขสี่ด้วยแล้ว) ซึ่งสิ่งเหล่านี้เราอาจจะไม่ได้คิดกันไว้ตอนช่วงอายุเลขสาม และก็ไม่ค่อยมีใครมาพูดเรื่องนี้ให้ฟังนัก
ก็หวังว่าจะเป็นประสบการณ์ลองให้หลายคนเอาไปทบทวนกันดูนะครับว่าตัวเองเสี่ยงจะติดกับเรื่องนี้อยู่หรือไม่ ? แล้วก็ลองหาวิธีป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นดูนะครับ
