รู้ว่าอะไรไม่ควรพูด ให้พอๆ กับรู้ว่าอะไรควรพูด
คนฉลาดไม่ใช่แค่รู้ว่าอะไรควรพูด แต่ต้องรู้ว่าอะไรไม่ควรพูดด้วย
คำพูดข้างบนเป็น Quote ที่ผมเคยทวีตไว้เมื่อนานมาแล้วจากการที่ผมเฝ้ามองโลก Social Media ทั้งบน Twitter และ Facebook จนเกิดความคิดนี้ขึ้นมา
Social Media เป็นพื้นที่ใหม่ พื้นที่อิสระที่ทำให้คนต่าง “มีสิทธิ์” ที่จะพูดอะไรออกมาได้อย่างอิสระกว่าเดิม แถมการพูดนั้นก็ได้รับการรับฟังมากขึ้นกว่าแต่ก่อนอีกด้วย ทุกวันนี้เราเลยเริ่มคนจำนวนมากใช้ Twitter หรือ Facebook เป็นพื้นที่ระบายอารมณ์ บ้างก็เอามาแสดงทัศนคติความคิดเห็น ถ้าเอาจะหนักๆ ก็กลายเป็นการโชว์ภูมิอวดความรู้กัน
ถ้ามองในแง่ดี มันก็อาจจะเป็นข้อดีที่ทำให้เราโอกาสรับข้อมูลข่าวสารจากหลายหลายช่องทางมากขึ้น แต่ในขณะเดียวกันเองสิ่งที่น่าเป็นห่วงคือคนที่ใช้สื่อเหล่านี้ต้องระวังตัวว่าอะไรที่ควรพูดและอะไรไม่ควรพูด สองสิ่งนี้เป็นอะไรที่ต้องทำควบคู่กันไป เพราะคนที่จะพูดออกมาก็ต้องรู้ดีว่าสิ่งไหนที่ควรจะถูกหยิบมาพูด ซึ่งถ้าจะพิจารณาง่ายๆ ก็อาจจะคิดกันได้ว่า
พูดไปแล้วเป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น
พูดไปแล้วสามารถนำไปสร้างสรรค์ต่อให้เกิดประโยชน์
พูดไปแล้วไม่กระทบกระเทือนหรือสร้างความเดือดร้อนต่อผู้อื่น
พูดไปแล้วไม่ขัดกับวัฒนธรรม ศีลธรรม จริยธรรมที่ควรจะประพฤติในสังคม
พูดไปแล้วไม่ไปส่งเสริมหรือยั่วยุให้กระทำสิ่งที่ไม่ควรกระทำ
ฯลฯ
ในขณะเดียวกัน ถ้ามองว่าอะไรที่ไม่ควรพูด มันก็สามารถพิจารณาให้ต้องคิดพิจารณาพอๆ กันเช่น
อย่าพูดสิ่งที่ทำร้ายผู้อื่น
อย่าพูดสิ่งที่ละเมิดสิทธิ์หรือกล่าวให้ร้ายผู้อื่น
อย่าพูดสิ่งที่กลายเป็น “มลพิษ” ทางวาจา
อย่าพูดข้อมูลที่เสี่ยงว่าไม่ถูกต้อง หรือไม่ได้รับการยืนยัน
อย่าพูดถ้ามันทำให้สถานการณ์แย่ลง
อย่าพูดกับคนที่ไม่ควรจะพูดด้วย
ฯลฯ
ผมว่าชุดข้อ “ควรพูด” และ “ไม่ควรพูด” แต่ละคนก็แตกต่างกันไป อย่างที่ผมบอกข้างต้น คนฉลาดและคนที่เป็นผู้ใหญ่ย่อมรู้ว่าอะไรควรและอะไรไม่ควร
การพูดก็เหมือนกับการแสดงตัวตนของตัวเอง การรู้จักควบคุมการพูด ก็เป็นจุดเริ่มต้นที่ดีที่จะพิจารณาตัวเองให้นิ่งมากขึ้น ผมเองก็เป็นคนที่พูดมาก พูดเยอะ พูดน้ำไหลไฟดับ ก็โดนเขกกระโหลกมาหลายทีเพราะการพูดแบบไม่ทันคิด หรือพูดแล้วกลายเป็นภัยมากกว่าเป็นประโยชน์ ซึ่งประสบการณ์เหล่านั้นที่สอนผมมาพอสมควรว่าบางครั้ง การไม่พูดเลยก็อาจจะดีเสียกว่า การเงียบบางครั้งไม่ได้แปลว่าเราโง่หรือเราไม่รู้ แต่คือการที่เราพิจารณาดูความเหมาะสมต่างหาก
เราอยู่ในยุคที่โลกมันมีอิสระ แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะพูดอะไรไปก็ได้โดยที่ไม่ต้องระวัง เพราะเราอาจจะเผลอใช้คำพูดทำร้ายคนอื่นโดยไม่ทันระวัง หรือถ้าหนักๆ เข้า มันก็ย้อนมาทำร้ายเราเองด้วยอีกด้วย
ก็ลองเอาตั้งคำถามกันดูนะครับ ^^
